Félicien Kabuga werd gearresteerd op 16 mei 2020. In de jaren ’90 verspreidde hij haat en financierde hij gewelddadige acties tegen de Tutsi-minderheid.
Van Giulia Barjona / 26.05.2021
Félicien Kabuga was al 24 jaar op de vlucht toen hij op 84-jarige leeftijd in Frankrijk werd aangehouden. Interpol en andere internationale ordehandhavers zaten hem op de hielen. In 1997 werd de voortvluchtige in staat van beschuldiging gesteld en onder arrest geplaatst, terwijl de VS een beloning van 5 miljoen dollar uitloofde voor informatie die tot zijn aanhouding zou leiden. Waarom was het dan zo moeilijk om Kabuga te pakken te krijgen?
Vóór de genocide leefden de Tutsi- en Hutu-bevolking eeuwenlang naast elkaar. Het was het fanatisme van bepaalde mensen dat de voorwaarden schiep voor de catastrofe die zich voltrok.
In die tijd was Kabuga een van de rijkste mannen van het land. Hij exploiteerde onder meer thee-exportwinkels en -bedrijven. Een van zijn kinderen is ook getrouwd met de dochter van de voormalige president. Vervolgens richtte hij twee organisaties op waarmee hij de basis kon leggen voor de genocide. De eerste organisatie was de Radio Télévision Libre des Mille Collines (RTLM), die berichten uitzond over geweld tegen de Tutsi-minderheid. Deze programma’s werden vooral uitgezonden in gebieden waar deze etnische groep leefde. De moordpartijen werden uitgevoerd door de milities, de tweede organisatie die door de beschuldigden werd gefinancierd, hetgeen betekent dat gewelddaden die voortkwamen uit het Hutu-populisme werden gesteund door de bovenlaag van Rwanda.
Ondanks het bewijsmateriaal dat Kabuga in verband brengt met de genocide, bleek het een moeilijke taak hem te arresteren. Zijn elf kinderen en de Keniaanse autoriteiten hielpen hem onder te duiken in Kenia nadat hij Rwanda was ontvlucht. Kabuga probeerde enkele jaren later naar Zwitserland te reizen, maar slaagde daar niet in. Zijn vluchtpoging eindigde vervolgens in Frankrijk.
Voorlopig zal zijn lot pas na een gerechtelijke procedure bekend worden. Het zou Kabuga’s toekomst kunnen veranderen als hij besluit mee te werken. In de gegeven omstandigheden is het echter onwaarschijnlijk dat hij informatie zal verstrekken en schuldig zal pleiten. Meer details kunnen echter nodig zijn om beter te begrijpen hoe de gebeurtenissen van zo’n wereldwijde en menselijke betekenis zich hebben ontvouwd.
Hoewel Félicien Kabuga werd aangehouden, lopen er nog twee verantwoordelijken voor de genocide vrij rond. Een van hen is lid van de presidentiële garde en wordt momenteel beschermd door de Zuid-Afrikaanse regering.
Wat was de reactie van het publiek op het nieuws? Kranten en internet hebben veel artikelen en pagina’s aan de zaak gewijd, met de nadruk op de arrestatie van Kabuga. Op televisie en in de sociale media bleef het nieuws echter vrijwel onopgemerkt, vooral omdat de gebeurtenissen al zo lang geleden plaatsvonden. In de tussentijd heeft Rwanda de kans gehad om weer op te staan en zich te ontwikkelen. In Europa daarentegen is elke onoplettende kijker de televisie-uitzendingen uit de jaren ’90 misschien al vergeten, en ook op scholen wordt het nieuws niet besproken. Omdat de 20e eeuw zo vol was van incidenten, conflicten en revoluties, worden bepaalde details soms weggelaten uit historische verslagen. En Afrika is vaak over het hoofd gezien.
Bovendien is Europa wars van het toegeven van verantwoordelijkheid voor de politieke tekortkomingen van Afrika, waar culturen en politiek van verschillende naties zijn verwoest als gevolg van kolonisatie en voortdurende militaire campagnes.
De combinatie van een agressief militair beleid en een natuurlijke migratie van bevolkingsgroepen creëert de omstandigheden voor een natie waar mensen en verschillende culturen naast elkaar bestaan, maar zonder een sterk en tolerant regeringsstandpunt.
Bijgevolg moeten wij ons afvragen wat onze rol is en hoe wij de situatie in Afrika kunnen verbeteren. Is het mogelijk om een economie en een politiek systeem te hervormen dat zo kwetsbaar is?
De realiteit is dat terwijl een land als Rwanda erin geslaagd is zijn systeem en politiek te herstellen, vele andere landen blijven worstelen. Veel landen vechten om te “floreren” en een welvaart te bereiken die vergelijkbaar is met die van de EU-mogendheden, maar er zijn nog steeds plaatsen waar de economische toestand te nijpend is, en waar het bereiken van de hele bevolking vrijwel onmogelijk zou zijn.
Wij moeten ons dus ook afvragen: moeten deze landen vergelijkbaar worden met de onze? Is het niet dit soort ideaal dat Afrika tot zo’n onstabiel continent heeft gemaakt?
Recente Reacties