Is CouchSurfing een Boheems Tinder geworden?

Locale mensen die gratis onderdak en goed gezelschap aanbieden op een prachtige locatie? Dat klinkt als de droom van elke backpacker! Maar is het dat nog steeds?

Van Iris Pase / 9.9.2017

Het is bekend over de hele wereld: CouchSurfing is een service van gastvrijheid en een sociale netwerk website welke meer dan 14 miljoen gebruikers heeft en dagelijks groeit. Zoals de naam al impliceert, geeft het platform leden de kans om iemand thuis te verwelkomen of thuis verwelkomt te worden – waarschijnlijk op iemands bank – en om in direct contact te komen met locale bewoners. Daarnaast is het mogelijk, voor zij die nog niet klaar zijn om een accommodatie te delen met vreemden, om mensen te ontmoeten en naar evenementen te gaan die worden georganiseerd door de online CS gemeenschap.

De onderliggende filosofie van het project is het bevorderen van culturele uitwisselingen door het gebruik van de oudste waarheid: “De mens is van nature een sociaal dier.” Er is geen betere manier om een nieuwe omgeving te ontdekken en te leren kennen dan door het ontmoeten van lokale bewoners, door je comfortabel te voelen in het delen van ervaringen en ideeën in een nieuwe omgeving, en daarbij het creëren van een band tussen mensen die proberen verschillende achtergronden te begrijpen.

Photo: flickr (ephidryn)

Maar hoe is Couchsurfen tot stand gekomen?

In 1999 boekte de jonge programeur, Casey Fenton (25), een goedkope vlucht naar IJsland, maar hij had geen slaapplaats. Hij weigerde afhankelijk te zijn van normale accomodatie, maar emailde meer dan 1500 IIJslandse studenten in Reykjavik met de vraag of hij bij een van hen op de bank kon slapen. Hij kreeg gelukkig meerdere antwoorden, en tot zijn genoegen boden ze hem niet alleen een slaapplaats, maar ook een rondleiding door hun Reykjavik aan. Fenton was zo verbaasd dat hij het couchsurfen aannam als zijn nieuwe manier van reizen.

Een paar jaar later zette hij zijn eigen ervaring om in een non-profit organisatie en een website, en daarmee begon hij een van de meest bekende voorbeelden van de deeleconomie. Maar, de non-profit status van CouchSurfing maakte dat het platform niet de middelen had om met de stroom nieuwe gebruikers om te gaan, wat resulteerde in meerdere technische problemen.

Omdat het niet mogelijk was om het platform te onderhouden zonder donaties, nam CouchSurfing $7.6 miljoen aan van durfkapitalist Benchmark Capital en Omidyar Network, en werd – in de woorden van Fenton zelf – een B Corporatie, een onderneming die de macht van het bedrijfsleven gebruikt om algemeen nut te creëren. Een jaar later ontving het bedrijf nog eens $15 miljoen in donaties, waardoor de non-profit organisatie kon innoveren en nieuwe diensten toe kon voeren; maar toen het financiële probleem was opgelost, zouden nieuwe problemen snel komen.

Courchsurfen of… Sexsurfen? Is dit het einde van de “onschuldige couchsurfers”?

“We hebben alles gedaan wat volwassenen zouden doen. Wat ging er verkeerd?”
― William Golding, Heer der Vliegen (Lord of the Flies)

Sinds the verandering naar een for-profit organisatie, was de constante groei van de gemeenschap een signaal voor het einde van de onschuldigheid: meerdere nieuwe gebruikers gingen niet mee in de filosofie van het delen, maar volgenden een “do ut des” principe, vaak werd er seks verwacht in ruil voor een accommodatie.
Probeer maar eens “couchsurfen” in te vullen op Google, of lees een aantal reisblogs hierover en je zult zien hoe het platform is veranderd in een dating website. Ik heb het niet over ‘casual sex’ tussen een gast en gastheer/vrouw, ik bekritiseer niet de consensuele daad tussen twee volwassenen. Het probleem wat ik hier aankaart is dat, zoals gezegd door reisblogger Agnes Walewinder, “mensen gebruiken dit platform om meisjes te krijgen voor gratis seks en visa versa”. Couchsurfen was bedoeld als een veilig alternatief voor reizen, maar het is veranderd in Sexsurfen, wat reizigers, in het bijzonder vrouwelijke backpackers, bang maakt om het te gebruiken in angst voor aanranding, verkrachting of zelfs moord.

En alsof dit niet genoeg was, is het platform nu vol met zogenoemde pick-up artiesten, mensen (meestal mannen, maar niet exclusief mannen) die geoefend zijn in het aantrekken van of gewoon zijn seksuele partners na te jagen: en wat is een beter manier om vrouwen te objectificeren en te kleineren.

Neem bijvoorbeeld John Maverick’s artikelen “Hoe verleidt je stoute Couchsurfing meisjes” en “8 tekenen van een stout couchsurfing meisje.” De auteur zegt lid te zijn geworden van CS om “meisjes te neuken” en deelt zijn “ervaring” om andere mannen te helpen die moeite hebben met het krijgen van seks. Natuurlijk baseert Maverick zijn technieken op onderwerping en misleiding, in plaats van een gezonde en respectvolle benadering richting het andere geslacht, en vermaakt vrouwen tot een prooi waarop gejaagd moet worden door te profiteren van hun schijnbare vrije liefde en lichtzinnigheid. Beide artikelen vertegenwoordigen de belichaming van sociopathie, mannelijk chauvinisme en vrouwenhaat, om nog maar te zwijgen van een soort neutraal racisme, ik citeer: “Hoewel sommige nationaliteiten gemakkelijker zijn dan anderen, is er iets met deze landen (Frankrijk, Finland, Polen) dat ze meisjes leveren die bijna een gegarandeerd wip opleveren.”

Jammergenoeg is dit geen geïsoleerd geval: Business Insider definieerde CS als “de beste neuk app die er ooit was”, terwijl neuk handleidingen steeds regelmatiger worden gepost, samen met het starten van websites als Couchbangs (“bank bonken” letterlijk vertaald), een verzameling van seksuele ontmoetingen door CS gastheren/vrouwen die hun gast – hetzij mannelijk of vrouwelijk – het bed in hebben gekregen.

Backpackers. Photo: flickr (Garry Knight)

Is dit het einde van Couchsurfen?

Is het mogelijk om het veilig te gebruiken of moeten we het achterlaten en alternatieve platforms zoals HospitalityClub, Trustroots, or Be Welcome gebruiken?

CS is gevaarlijker geworden dan vroeger, maar de gemeenschap bestaat nog steeds uit genoeg goede en eerlijke mensen die houden van reizen; daarom zou ik nooit het advies geven om de gemeenschap te verlaten. Daarnaast, als alle gerespecteerde leden het platform verlaten, is de transitie naar een datingsite gegarandeerd en dat kunnen we niet laten gebeuren. Couchsurfen was een droom die werkelijkheid werd voor duizenden reizigers en dat kan nog steeds zo zijn, als we mensen maar blijven aanmoedigen om het te gebruiken waarvoor het bedoeld is.

Het is daarom van cruciaal belang om van te voren te weten of een gastheer/vrouw betrouwbaar is. We moeten onszelf informeren over onze bestemming en mogelijke tweede opties voor een accommodatie; tegelijkertijd is het goed om algemene eigenschappen van pick-up artiesten en mogelijke aanranders/verkrachters in gedachte te houden. Om meer inzicht te geven hierin, praten we vandaag met Hannah, een ervaren couchsurfer die graag op zoek gaat naar avontuur. Zij zal haar goede en slechte ervaringen met ons delen en een aantal tips geven om veilig te reizen.

Meeting Halfway: Hallo Hannah, welkom en bedankt voor je tijd. Laten we beginnen bij het begin: hoe heb je couchsurfen ontdekt?

Hannah: Hallo! Nou, ik heb alleen gereisd sinds ik 18 ben, en ik heb snel het belang van geld geleerd bij het backpacken. Ook leerde is hoe bijzonder een plaats wordt wanneer je het ziet met een lokaal persoon. Ik kan me niet meer herinneren wie me heeft verteld over CouchSurfing, maar ik wou graag naar India en daar bij iemand verblijven, dus toen heb ik me ingeschreven.

MH: Wat gaaf! Het was erg dapper om in je eentje naar een plaats als India te reizen, vooral omdat het gezien wordt als een gevaarlijk land voor alleenreizende vrouwen. Nu we het daar over hebben, heb je bij het gebruik van CS ooit moeilijkheden gehad omdat je vrouw bent, wellicht griezelige situaties of mensen?

H: Ik heb een aantal keer gehad waar ik wist dat de jongen seks verwachtte. Toen ik door Schotland reisde was een een jongen die me erg onveilig deed voelen. Hij leek heel normaal bij het koffietentje waar we hadden afgesproken, maar toen nam hij me mee naar zijn appartement in the middle of nowhere en deed erg raar. Het eerste wat me opviel was een gigantisch eerbetoon aan Margaret Thatcher. Hij zei dat hij pasta voor me zou koken, maar deed letterlijk rauwe pasta met tomatensaus erop in de magnetron. Hij zei me dat hij een geest was en vroeg me of ik ook een geest wou zijn. Hij vertelde me dat veel couchsurfers seks hadden, en toen ik zei dat ik geen interesse had probeerde hij me dom te laten voelen en beschuldigde hij me ervan dat ik deed alsof hij met me flirtte. Hij vroeg me of ik thee wou, maar deed de keukendeur dicht terwijl hij het maakte dus ik heb er niks van gedronken. Ik heb die nacht niet geslapen en ben weggegaan toen de zon op kwam, het enige wat hij zei was “schrijf een positieve review voor me”.

MH: Het is iditoot, en de angst die je gevoeld moet hebben! Het grootste gedeelte van de mishandelde of bedreigde vrouwen doet geen aangifte van hun gastheer om een negatieve review op CS te voorkomen. Wat heb jij gedaan? Heb je het aangegeven of een slechte review geschreven?

Hannah in Scottland. Photo: Private

H: Ik had na twee dagen nog geen review gegeven (ik was druk met liften en ontdekken, en had geen moment om stil te zitten) en hij schreef een nep, hatelijk review over hoe ik HEM had misbruikt. Ik heb het gerapporteerd tegen CS en heb hem verteld wat hij had gedaan en ik denk dat zijn pagina verwijderd is? Of misschien heeft hij het verwijderd want het was weg. Maanden later kreeg ik een bericht van een gast op CS met de zelfde achternaam als ik (!!) – maar geen foto’s of reviews – die me een verwende lelijke teef noemde. Ik vertelde hem dat hij op zoek moest gaan naar een leven en heb hem geblokkeerd, daarna heb ik nooit meer iets van hem gehoord.

MH: Jammergenoeg ben je niet de enige die een slechte review heeft gegeven van haar eigen “seksuele aanvaller”. Je bent dapper genoeg geweest op het te rapporteren, dus hopelijk zal hij geen anderen meer lastigvallen. Welke criteria gebruik je nu voor je gastheren/vrouwen, in het bijzonder na deze ervaring?

H: Ik ben best kieskeuring. Ze moeten veel reviews hebben, meer dan 30. En ik lees ze allemaal. En als alle reviews van meisjes zijn, is dat een waarschuwing en stuur ik ze geen bericht. Ik lees het volledige profiel, want op die manier kan ik een nepper er snel uithalen. Ik stuur ze een bericht met meer dan “kun je mij een slaapplaats geven?” en ik ontmoet ze altijd in een drukke openbare plek. Misschien kun je ook de eerste nacht in een hostel blijven en als je ze vertrouwd bij de eerste ontmoeten, kun je de volgende nacht bij hen slapen of gewoon nieuwe vrienden maken!

MH: Veel vrouwen hebben de voorkeur om alleen bij andere vrouwen te slapen, ben je het daar mee eens? Of denk je dat het de echte CS ervaring verpest?

H: Persoonlijk niet. Ik heb geslapen bij enkele andere vrouwen en dat was geweldig, maar ik ben blij dat ik het risico heb genomen om ook bij mannen te verblijven want daar zijn geweldige platonische vriendschappen uit voorgekomen. Ik ben nooit naar bed gegaan met een gastheer of het gevoel gehad dat ik dat moest doen (de Schotse jongen was griezelig, maar ik had het gevoel dat als hij me aan zou raken of iets bedreigends zou zeggen, ik gemakkelijk zou kunnen ontsnappen. Het was mijn eigen keuze om te wachten tot de volgende ochtend). Maar ik kan niets zeggen over het comfort niveau van een ander, dus als een jonge vrouw zich beter voelt om alleen bij andere vrouwen te verblijven denk ik niet dat dat de ervaring verpest.

MH: Jij houdt van CS en gebruikt het vaak, waarom zou iedereen een keer moeten couchsurfen in zijn leven, volgens jou?

H: Voor mij is het beste onderdeel van couchsurfen het zien van een plaats door de ogen van iemand die er woont. Ze vertellen je verhalen over het opgroeien in een bepaald land of een bepaalde stad, ze kunnen je wat vertellen over de geschiedenis, of vertellen je gewoon de waarheid over hoe het is om ergens te leven. En het kennen van de geheime tips om ergens te eten of uit te gaan is ook een groot voordeel! Daarnaast voelt het voor mij als alleenreizende vrouw ook veiliger om te couchsurfen in vergelijking tot een hostel, omdat je beschermd wordt door iemand die de straten, gebruiken en mensen kent. Soms als je rondloopt als toerist wordt je er gemakkelijk uitgepikt door een zakkenroller of voel je je verward en hulpeloos, zeker als er een andere taal gesproken wordt. Couchsurfen kan maken dat een onbekende plaats als thuis aanvoelt.

MH: Na alle griezelige situaties zijn we aangekomen tot de goede kant van CS, dus waarom sluiten we het niet af met je beste ervaring tot nu toe?

H: Het is moeilijk om de beste aan te wijzen, ik heb zo veel geweldige ervaringen maar er zijn er twee die me echt goed zijn bijgebleven. De eerste was in Sarajevo, de tweede in Gozo met een 50-jarige homoseksuele man. Hij woonde alleen in een geweldig, bungalow-stijl huis dat versierd was met allerlei prullaria, een gigantische bibliotheek, gerecycled water, klimop binnen en buiten, en een dakterras. Wanneer ik daar verbleef waren er in totaal zes gasten, met stapelbedden en slaapbanken. Deze man is er bijzonder, hij kookte drie enorme, warme maaltijden per dag. Helemaal gratis! En hij was altijd in voor een diep gesprek over geschiedenis, politiek, religie, het leven en de gesprekken aan de eetkamertafel waren altijd inspirerend. Hij vroeg nooit iets terug voor wat hij deed, zo bijzonder! Ik moet hem ook bedanken omdat mijn verblijf daar het begin was van een levenslange vriendschap met een andere couchsurfer, met wie ik nu nog steeds contact heb.

Auteur

Iris Pase (Italië)

Studeert: Geschiedenis en Filosofie

Talen: Italiaans en Engels

Europa is… een andere Europeaan ontmoeten en een gemeenschappelijke geschiedenis, cultuur en manier van denken hebben.

Blog: The Venetian Rover

Vertaling

Jenneke van der Velden (Nederland)

Studeert: Innovatiewetenschappen

Talen: Nederlands en Engels

Europa is… een geheel groter dan de som der delen, het aanpakken van dingen die te groot zijn voor een enkel land alleen.

Author: Anja

Share This Post On

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

css.php